Data zijn heilig voor wetenschappers

Tijdens mijn promotieonderzoek in 1992 in Nieuw-Zeeland bestond er nog geen centrale server waar je je onderzoeksresultaten kon opslaan. Daar gebruikte je toen floppydiscs voor. Thuis heb ik nog een hele doos floppy’s met al mijn waardevolle data die nutteloos zijn geworden, omdat er geen computer meer is die ze kan uitlezen. Regelmatig denk ik tijdens de analyse van nieuwe onderzoeksgegevens: had ik die data van toen nog maar bij de hand. Data zijn heilig voor wetenschappers. Er zijn nog steeds onderzoekers die hun resultaten mee naar huis nemen en bewaren op eigen harde schijven. Die zien mogelijk de noodzaak van een centraal datamanagementsysteem niet of zijn zich niet bewust van de risico’s. En eerlijk gezegd heb ik die noodzaak ook niet altijd gezien. Maar hoe vaak lees je niet dat er een harde schijf is blijven liggen in de trein, of dat er op andere manieren belangrijke data zijn kwijtgeraakt. Of gehackt. De nachtmerrie van iedere onderzoeker. Gelukkig zie ik dat PhD-studenten het belang van goed datamanagement wel inzien, want 86 procent heeft z’n datamanagementplan op orde.

Goed datamanagement betekent ook veilig datamanagement. WUR probeert het de onderzoekers zo makkelijk mogelijk te maken als het gaat om databeheer. We doen er alles aan om hackers buiten de deur te houden. Onze IT-experts hebben allerlei veiligheidswallen en drempels opgeworpen, zodanig dat het vrijwel onmogelijk is voor hackers om in te breken op de servers van WUR. Eén van die barrières is two-factor authentication. Het is een extra handeling om in je computer te komen. Niet erg gebruiksvriendelijk, maar het doet wonderen voor de veiligheid van onze WUR-data. Echter, niets is onmogelijk – zoals de white hat hacker ons voorhoudt. Daarom willen we dat iedereen ook zijn of haar eigen verantwoordelijkheid neemt om onze data goed te beschermen. We vragen alle onderzoekers te werken met Yoda – YourData – waarmee je in een soort mappenstructuur het beheer van je data helemaal in eigen hand houdt, terwijl het op een veilige en vindbare manier wordt opgeslagen op de servers van WUR. Ook willen we dat onderzoekers werken volgens het FAIR-principe, zodat onderzoeksgegevens toegankelijk en te gebruiken zijn voor toekomstige onderzoekers. Sinds enige tijd werk ik zelf ook met Yoda. Het idee dat al mijn data Findable, Accessible, Interoperable en Reusable zijn, is een geruststelling. Van mijn Nieuw-Zeelandse data van dertig jaar geleden resteert helaas alleen de F.